Việc sử dụng bằng, chứng chỉ chuyên môn (CCCM) điều khiển phương tiện thủy nội địa giả để hành nghề là vấn đề nhức nhối trong nhiều năm qua. Vừa qua, chỉ trong thời gian ngắn, Trạm CSĐT Cát Lái thông qua công tác tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm đã liên tiếp phát hiện nhiều vụ việc, điển hình:

Vụ việc 1:

Vào lúc 16 giờ 20 phút ngày 29/06/2025 tại khu vực sông Đồng Nai (thuộc khu phố 3, phường Cát Lái, thành phố Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh), tổ công tác Trạm CSĐT Cát Lái tiến hành kiểm tra phương tiện TG-17489 (trọng tải 1408 tấn, công suất 680 cv) do ông V.T.V là thuyền trưởng (sinh: 1980, ngụ tỉnh Tiền Giang), máy trưởng là bà L.T.H.Th (sinh: 1979, ngụ tỉnh Tiền Giang) điều khiển. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, CBCS của Trạm đã phát hiện giấy chứng nhận khả năng chuyên môn máy trưởng hạng M1 mang tên L.T.H.Th do Cục Đường thủy nội địa Việt Nam cấp ngày 19/11/2022 (có giá trị đến 19/11/2027) (bản chính) có dấu hiệu  nghi vấn giấy tờ không do cơ quan có thẩm quyền cấp. Qua tìm hiểu được biết: Vào khoảng tháng 09/2022 thông qua tìm hiểu trên mạng xã hội Facebook, bà Th. đã liên hệ với người đàn ông (không biết rõ họ tên, địa chỉ ở đâu, không nhớ số điện thoại) gặp mặt trực tiếp tại Công viên 23 tháng 9 gần ngã ba Yersin – Phạm Ngũ Lão (Quận 1, Tp. Hồ Chí Minh) để làm 01 giấy chứng nhận khả năng chuyên môn máy trưởng hạng M1 số 00001359.CC với số tiền 3.000.000 đồng. 

(CBCS Trạm CSĐT Cát Lái làm việc với máy trưởng)

Vụ việc 2:

Vào khoảng 13 giờ ngày 05/07/2025 khi đang làm nhiệm vụ TTKS trên khu vực sông Đồng Nai (thuộc khu phố 24, phường Cát Lái, Tp.Hồ Chí Minh), tổ công tác của Trạm CSĐT Cát Lái đã tiến hành kiểm tra phương tiện số SG 6688 (Trọng tải 498 tấn/ công suất 355 cv) do thuyền trưởng là ông H.T.S (sinh: 1978, ngụ: Tân Tập, Tây Ninh) và máy trưởng phương tiện là ông H.T.C (sinh: 1988, ngụ: Tân Tập, Tây Ninh) điều khiển. Tại thời điểm kiểm tra, thuyền trưởng H.T.S và máy trưởng H.T.C đã cung cấp các giấy tờ liên quan đến thuyền viên, phương tiện và hàng hóa, trong đó bằng các biện pháp nghiệp vụ, tổ công tác phát hiện giấy chứng nhận khả năng chuyên môn máy trưởng hạng M2 số 00007017.CC mang tên H.T.C do Cục Đường thủy nội địa Việt Nam cấp ngày 15/05/2023 (có giá trị đến 15/05/2028) (bản chính) có dấu hiệu nghi vấn giấy tờ không do cơ quan có thẩm quyền cấp;

Tổ công tác yêu cầu thuyền trưởng cho neo đậu phương tiện vào nơi an toàn, cắt cử người trông coi đảm bảo an toàn giao thông đường thủy nội địa, sau đó tiến hành các công tác tiếp theo. Theo ghi nhận ban đầu: vào khoảng tháng 05/2023 thông qua tìm hiểu trên mạng xã hội Facebook, ông C. thừa nhận đã liên hệ với người đàn ông (không biết rõ họ tên, địa chỉ ở đâu, không nhớ số điện thoại) gặp mặt trực tiếp tại cầu Thủ Bộ thuộc xã Đông Thạnh, Cần Giuộc, Long An (nay là xã Tân Tập, Tây Ninh) để làm giấy chứng nhận khả năng chuyên môn máy trưởng hạng M2 số 00007017.CC không cần thi với số tiền 2.000.000 đồng (Hai triệu đồng).

Vụ việc 3:

Vào lúc 23 giờ 35 phút ngày 06/07/2025, khi đang làm nhiệm vụ trên tuyến sông Đồng Nai thuộc khu phố 24, phường Cát Lái, Tp. Hồ Chí Minh, tổ công tác của Trạm CSĐT Cát Lái tiến hành kiểm tra phương tiện số SG 9298 (Trọng tải 1.901,2 tấn/ công suất 910 cv) do thuyền trưởng là ông N.T.Đ (sinh: 1982, ngụ: Ấp Nhựt Long, Xã Vàm Cỏ, Tỉnh Tây Ninh) và máy trưởng phương tiện là bà B.T.N.Tr. (sinh: 1983, ngụ: Ấp Nhựt Long, Xã Vàm Cỏ, Tỉnh Tây Ninh). Tại thời điểm kiểm tra, thuyền trưởng N.T.Đ và máy trưởng B.T.N.Tr. đã cung cấp các giấy tờ liên quan đến thuyền viên, phương tiện và hàng hóa; bằng biện pháp nghiệp vụ, qua kiểm tra phát hiện có 01 giấy chứng nhận khả năng chuyên môn máy trưởng hạng M1 số 00003035.CC mang tên B.T.N.Tr do Cục Đường thủy nội địa Việt Nam cấp ngày 12/10/2022 (có giá trị đến 12/10/2027) (bản chính) có nghi vấn giấy tờ không do cơ quan có thẩm quyền cấp. Tiếp tục tiến hành các công tác kiểm tra, tổ công tác ghi nhận ban đầu: vào khoảng tháng 10/2022 t,hông qua tìm hiểu trên mạng xã hội Facebook thấy có trang quảng cáo làm giấy chứng nhận khả năng chuyên môn thuyền trưởng, máy trưởng, ông Đạt thừa nhận đã liên hệ với người đàn ông (không biết rõ họ tên, địa chỉ ở đâu, không nhớ số điện thoại) đăng tin để liên hệ hỏi có làm được giấy chứng nhận khả năng chuyên môn máy trưởng hạng nhất hay không (M1) thì người đó nhắn lại làm được với giá 5.000.000 đồng (năm triệu đồng). Hai bên đồng ý thống nhất làm, sau đó ông Đạt gửi hình ảnh và thông tin bà B.T.N.Tr. để làm giấy chứng nhận khả năng chuyên môn máy trưởng hạng nhất (M1). Người bán hẹn 10 ngày sau có giấy chứng nhận khả năng chuyên môn máy trưởng hạng nhất (M1) và yêu cầu ông Đạt cung cấp số điện thoại để có người giao hàng liên hệ giao tại chợ Vòng Nhỏ thuộc Phường 6, Tp. Mỹ Tho, Tiền Giang, đưa tiền trực tiếp cho người giao hàng. Thời điểm mua vào khoảng tháng 10/2022.

Cả 03 vụ việc đều được Trạm CSĐT Cát Lái tiến hành lập biên bản tạm giữ, quyết định tạm giữ, biên bản niêm phong các giấy chứng nhận khả năng chuyên môn máy trưởng, sau đó báo cáo, bàn giao và tiếp tục các thủ tục điều tra, xử lý theo quy định.

Hiện nay, nhiều đối tượng sử dụng các trang mạng xã hội và sự cả tin, thiếu hiểu biết của người dân để thực hiện các hành vi mua bán, làm giả các loại giấy tờ cần thiết. Người dân cần tỉnh táo, luôn chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, không tin vào những lời quảng cáo thiếu thực tế, tránh để các đối tượng trên lợi dụng, tiền mất, tật mang.

Theo quy định tại Nghị định số 139/2021/NĐ-CP về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường thủy nội địa, phương tiện thủy tham gia giao thông không có chứng nhận đăng kiểm; dùng chứng nhận đăng kiểm hết hạn hoặc không do cơ quan có thẩm quyền cấp, bị phạt từ 3.000.000 - 20.000.000 đồng (tùy theo trọng tải phương tiện). Thuyền viên, người lái phương tiện thủy không mang theo bằng lái, chứng chỉ chuyên môn bị phạt 500.000 - 1.000.000 đồng.

Người điều khiển phương tiện thủy không có chứng chỉ chuyên môn phù hợp hoặc đang trong thời gian bị tước quyền sử dụng, bằng chứng chỉ chuyên môn bị phạt 2.000.000 - 5.000.000 đồng. Thuyền viên sử dụng bằng thuyền trưởng, máy trưởng hết hạn hoặc đang trong thời gian bị tước quyền sử dụng bị phạt 2.000.000 - 9.000.000 đồng (tùy theo hạng bằng phải có).

Để tăng cường hiệu quả công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường thủy nội địa, hay để phản ánh về tình hình TTATGT, tình hình tội phạm trên các tuyến đường thủy nội địa trên địa bàn, người dân có thể liên hệ qua số điện thoại trực ban Trạm Cảnh sát đường thủy Cát Lái: 02838.976.152 để Trạm Cảnh sát đường thủy Cát Lái tiếp nhận và xử lý thông tin, vụ việc được nhanh chóng.