khi tham gia giao thông hay trong hoạt động kinh doanh vận chuyển hàng hóa, hành khách. Tuy nhiên, pháp luật nước ta hiện nay có các quy định rất cụ thể, từ bị xử lý vi phạm hành chính đến bị truy tố trước pháp luật nếu có các hành vi gây mất an toàn giao thông trên đường. Cụ thể:

Bộ luật hình sự số 100/2015/QH13 được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 12/2017/QH14 có quy định từ Điều 260 đến Điều 266 đối với các hành vi phạm liên quan đến công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ. Bao gồm:

Điều 260. Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ

Điều 261. Tội cản trở giao thông đường bộ

Điều 262. Tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, xe máy chuyên dùng không bảo đảm an toàn

Điều 263. Tội điều động người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ

Điều 264. Tội giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ

Điều 265. Tội tổ chức đua xe trái phép

Điều 266. Tội đua xe trái phép

Tính đến ngày 02/8/2024, Phòng CSGT – Công an TP. Hồ Chí Minh qua công tác điều tra, giải quyết tai nạn giao thông theo chức năng, thẩm quyền đã tiến hành khởi tố 06 vụ án hình sự vi phạm các quy định về tham gia giao thông đường bộ và đã chuyển hồ sơ vụ án cho Cơ quan cảnh sát điều tra tiếp tục điều tra theo thẩm quyền. Trong đó, có một số vụ án điển hình như:

Vụ thứ nhất: Vào khoảng 13 giờ 40 phút, ngày 17/4/2024 xe ô tô trộn bê tông biển số 51E-041XX, do ông N.N.T, sinh năm: 1982, ngụ tại tỉnh Bình Thuận, điều khiển lưu thông trên Quốc lộ 1 hướng từ cầu vượt Trạm 2 về Đại học Nông Lâm. Khi đến gần trụ điện T221L Quốc Lộ 1, phường Linh Trung, thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh chuyển hướng rẽ phải vào đường nhánh hướng về cổng Đại học Nông Lâm thì va chạm vào bên trái xe mô tô biển số 67H1-904XX do ông P.V.T, sinh năm 2004, ngụ tại tỉnh An Giang điều khiển lưu thông bên phải cùng chiều.

(Hình ảnh: Vụ TNGT xảy ra vào ngày 17/4/2024 trên Quốc lộ 1 giữa xe trộn bê tông và xe máy do 01 nam thanh niên điều khiển)

Hậu quả của vụ TNGT là xe mô tô bị hư hỏng và qua giám định tỷ lệ tổn thương cơ thể của ông P.V.T có kết quả là 71%. Căn cứ kết quả khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm phương tiện, các Kết luận giám định và các tài liệu khác có trong hồ sơ vụ tai nạn giao thông; Phòng CSGT nhận thấy: nguyên nhân gây ra vụ tai nạn giao thông trên là do ông N.N.T điều khiển xe ô tô trộn bê tông biển số 51E-041XX chuyển hướng không đúng quy định gây tai nạn với xe mô tô biển số 67H1-904XX, vi phạm quy định tại Khoản 2 Điều 15 Luật Giao thông đường bộ, hành vi của ông N.N.T có dấu hiệu tội phạm vi phạm các quy định về tham gia giao thông đường bộ được quy định tại Điều 260 Bộ luật Hình sự. Do đó, Phòng CSGT đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự và thực hiện các bước, thủ tục để chuyển hồ sơ vụ án cho Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Thành phố Thủ Đức tiếp tục điều tra theo thẩm quyền.

Vụ thứ hai: Vào khoảng 05 giờ 40 phút, ngày 04 tháng 6 năm 2024, xe ô tô đầu kéo biển số 70H-046XX kéo theo sơ mi rơ moóc biển số 70R-006XX, do ông V.V.P, sinh năm: 1985, ngụ tại tỉnh Thanh Hoá, điều khiển lưu thông trên làn đường dành cho ô tô lưu thông trên đường Quốc lộ 22, hướng từ cầu vượt An Sương về cầu An Hạ; khi đến trước điểm giao với đường Bà Triệu, xã Tân Xuân, huyện Hóc Môn, Thành phố Hồ Chí Minh, do không chú ý quan sát va đụng liên hoàn với 04 xe ô tô gồm: xe ô tô tải biển số 50H-018XX, xe ô tô con biển số 50E-071XX, xe ô tô tải biển số 50H-096XX và xe ô tô khách biển số 50F-008XX (các xe này đang dừng chờ đèn tín hiệu giao thông).

(Hình ảnh: Hiện trường vụ TNGT xảy ra ngày 04/6/2024 trên Quốc lộ 22 giao với đường Bà Triệu, xã Tân Xuân, huyện Hóc Môn)

Qua thời gian điều tra, thu thập chứng cứ, Phòng CSGT nhận thấy nguyên nhân gây ra vụ tai nạn giao thông trên là do ông V.V.P điều khiển xe ô tô đầu kéo biển số 70H-046XX kéo theo sơ mi rơ mooc biển số 70R-006XX lái xe liên tục quá 04 giờ (ông P điều khiển xe liên tục từ 22 giờ 30 phút ngày 03/6/2024 đến 05 giờ 40 phút ngày 04/6/2024 là 07 giờ 10 phút), buồn ngủ, không chú ý quan sát phía trước nên va đụng vào 04 xe ô tô gồm: xe ô tô tải biển số 50H-018XX, xe ô tô con biển số 50E-071XX, xe ô tô tải biển số 50H-096XX và xe ô tô khách biển số 50F-008XX đang dừng chờ đèn tín hiệu giao thông (đèn đỏ) gây thiệt hại cho 04 xe ô tô trên với tổng số tiền thiệt hại là 471.557.000 đồng (Bốn trăm bảy mốt triệu, năm trăm năm mươi bảy nghìn đồng). Hành vi của ông P có dấu hiệu tội phạm vi phạm các quy định về tham gia giao thông đường bộ được quy định tại khoản 1 Điều 260 Bộ luật Hình sự. Trên cơ sở đó, ngày 02/8/2024 Phòng CSGT đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự và thực hiện các bước, thủ tục để chuyển hồ sơ vụ án cho Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Hóc Môn tiếp tục điều tra theo thẩm quyền.

Từ 02 vụ TNGT điển hình trên cho thấy, chỉ cần sự chủ quan, thiếu ý thức trong việc không tuân thủ, chấp hành các quy định của pháp luật trong đảm bảo trật tự an toàn giao thông thì người lái xe có thể gây ra những vụ việc đáng tiếc, không chỉ gây thiệt hại về tài sản, sức khỏe, tính mạng của người khác mà còn bị khởi tố theo quy định của pháp luật. Theo quy định hiện nay, đối với các vụ TNGT mà gây ra hậu quả chết người, thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng (Một trăm triệu đồng) trở lên, gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên, gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121% thì người gây TNGT bị khởi tố vụ án hình sự. Đối với các chủ doanh nghiệp, chủ phương tiện, tùy theo tính chất, mức độ hành vi có liên quan đến phương tiện, giao phương tiện, đến vụ TNGT có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc buộc phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.

Việc chủ động, tích cực bồi thường thiệt hại về tài sản, sức khỏe tính mạng cho người bị TNGT thể hiện sự ăn năng, hối cải, tình người của người gây ra TNGT và cũng là một trong những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 51 của Bộ luật Hình sự năm 2015.

Đây là hồi chuông cảnh báo cho người dân, đặc biệt là cánh tài xế, các doanh nghiệp, chủ phương tiện khi lưu thông, thực hiện các hoạt động kinh doanh vận tải bằng phương tiện giao thông cần lưu ý chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật khi tham gia giao thông. Thường xuyên trao dồi và nâng cao kỹ năng lái xe an toàn như: đảm bảo điều kiện sức khỏe, tập trung khi lái xe; chủ động quan sát đề phòng trường hợp bất ngờ có thể xảy ra khi chuyển hướng, chuyển làn; giữ khoảng cách an toàn với xe liền trước; đảm bảo an toàn và tuân thủ các nguyên tắc khi tránh vượt trên đường, không được điều khiển phương tiện sau khi sử dụng rượu bia, chất kích thích,…

Để tăng cường hiệu quả công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông (TTATGT), khi có thông tin, hình ảnh,… về vi phạm, tai nạn, ùn ứ giao thông…, hay để phản ánh về tình hình TTATGT, tình hình tội phạm trên các tuyến giao thông trên địa bàn Thành phố, người dân có thể liên hệ qua:

- Số điện thoại trực ban Phòng CSGT: 0693 187.521;

- Số điện thoại đường dây nóng (hotline): 0326 08.08.08;

- Địa chỉ hộp thư điện tử: csgt-dbds.ca@tphcm.gov.vn;

Hoặc thông qua trang Zalo official account “Phòng Cảnh sát giao thông Công an TP. Hồ Chí Minh để Phòng CSGT tiếp nhận và xử lý thông tin, vụ việc được nhanh chóng./.